ODPOWIEDŹ
Najem prywatny mieszkań oraz garaży uznawany jest dla potrzeb podatku VAT za działalność gospodarczą. Jeśli wykonywanie tych czynności nie może korzystać ze zwolnienia, to uzyskany obrót podlega ewidencjonowaniu za pomocą kasy fiskalnej.
UZASADNIENIE
Podstawą prawną regulującą prawo do zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących jest rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 16 grudnia 2016 roku w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zgodnie z jego brzmieniem zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2017 roku podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20.000 zł (§ 3 ust. 1 pkt 1).
Powyższa norma prawna odnosi się do podatnika, dlatego należy rozpatrzyć, czy w przedmiotowej sytuacji w zakresie objętym podatkiem od towarów i usług mamy do czynienia z takim podmiotem.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług za podatnika uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowosci prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust.2 bez względu na cel lub rezultat działalności. Kierując się dalej przepisami prawa za działalność gospodarczą uznaje się czynności wykonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Na podstawie tak określonej definicji działalności gospodarczej oraz definicji podatnika czynności najmu prywatnego uznawane są za działalność gospodarczą prowadzoną przez podatnika.
Jednakże jak wynika z wyżej przytoczonego rozporządzenia podatnicy, którzy na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospoarczej oraz rolników ryczałtowych nie osiągnęli w ubiegłym roku obrotu powyżej 20.000 zł, nie muszą dokonywać ewidencji za pomocą kasy fiskalnej. Natomiast osiągnięcie obrotu powyżej tej kwoty powoduje powstanie obowiązku dokonywania zapisów obrotów za pomocą kasy fiskalnej.
Kolejna podstawa do zastosowania zwolnienia wynika z załącznika do wyżej wpomnianego rozporządzenia, z której wynika, że:
zwalnia się z ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej wynajem i usługi zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, jeżeli świadczenie tych usług w całości zostało udokumentowane fakturą lub
świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Odnosząc się do powyższego zwolnienia podkreślić należy, że dotyczy ono wynajmu i usługi zarządzania nieruchomościami mieszkalnymi własnymi lub dzierżawionymi. W opisanej sytuacji przedmiotowe zwolnienie nie będzie zatem dotyczyło najmu garaży.
Kolejną możliwością uniknięcia ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej jest stosunek obrotu z tytułu wykonywania czynności zwolnionych wymienionych w części I załącznika do rozporządzenia do całkowitego obrotu realizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zwolnienie z tego tytułu jest dopuszczalne, gdy transakcje nie korzystające ze zwolnienia stanowią do 20% ogółu transakcji podatnika, przy czym pozostałe 80% pozostaje zwolnione z obowiązku ewidencjonowania, jako transakcje wymienione w cz. I załącznika do rozporządzenia o kasach fiskalnych (taką transakcją jest np. wynajem udokumentowany fakturami).
Jeśli okazałoby się, że nie można zastosować żadnego z powyższych zwolnień należy dokonać zakupu kasy fiskalnej i po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót realizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalaności oraz rolników ryczaltowych dokonywać za jej pomocą ewidencjinowania obrotu.
W takiej sytuacji warto pamiętać, że podatnicy, którzy rozpoczynają ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrującyvch zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł (art. 111 ust. 4 ustawy o VAT). W przypadku gdy podatnik rozpoczął ewidencjonowanie obrotu zgodnie z obowiązującymi go terminami, a jest podatnikiem podmiotowo lub przedmiotowo zwolniony z VAT, urząd skarbowy w terminie do 25 dnia od dnia złożenia wniosku dokonuje zwrotu kwoty wydatkowanej na zakup kasy fiskalnej (90% nie więcej niż 700 zł) na rachunek bankowy wskazany przez podatnika.
Wniosek, o którym mowa powyżej powinien zawierać: imię i nazwisko lub nazwę podatnika, jego dane adresowe oraz numer identyfikacji podatkowej. Do wniosku należy również dołączyć: dane określające imię i nazwisko albo nazwę podmiotu prowadzącego serwis kas, który dokonał fiskalizacji kasy rejestrującej, oryginał faktury potwierdzającej zakup kasy rejestrującej wraz z dowodem zapłaty całej należności za kasę rejestrującą, informacje o numerze rachunku bankowego podatnika lub jego rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, na który należy dokonać zwrotu.
Agnieszka Kołodziejczak
Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 16 grudnia 2016 roku w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz art. 111 ustawy o VAT.
