ODPOWIEDŹ
W trakcie kontroli podatkowej podatnik nie ma obowiązku tłumaczenia dokumentów (umowy, faktury) na język polski przez tłumacza przysięgłego. Jednak mimo braku takiego obowiązku, w celu uzyskania waloru dokumentu urzędowego, warto skorzystać z usług tłumacza przysięgłego.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 287 § 1 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa kontrolowany, jego pracownik oraz osoba współdziałająca z kontrolowanym są obowiązani umożliwić wykonywanie czynności, o których mowa w art. 286, w szczególności przedstawić, na żądanie kontrolującego, tłumaczenie na język polski sporządzonej w języku obcym dokumentacji dotyczącej spraw będących przedmiotem kontroli. Powyższe czynności kontrolowany jest obowiązany wykonać na własny koszt.
W praktyce, w trakcie kontroli podatkowej organ podatkowy wzywa kontrolowanego do przedłożenia tłumaczenia na język polski, sporządzonej w języku obcym dokumentacji dotyczącej prowadzonej kontroli podatkowej.
Kwestią sporną jest czy tłumaczenie na język polski powinno być sporządzone przez tłumacza przysięgłego. Przepisy Ordynacji podatkowej nie przewidują wymogu powierzenia tłumaczenia dokumentu sporządzonego w języku obcym tłumaczowi przysięgłemu. Orzecznictwo sądów administracyjnych w tym zakresie nie jest jednoznaczne i zależy od indywidualnego stanu faktycznego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 13.10.2010r. sygn. akt I SA/Gd 473/10 wskazał, „…obcojęzyczne dokumenty, dopiero po ich urzędowym przetłumaczeniu mogą podlegać swobodnej ocenie organu, podobnie jak inne dowody zgromadzone w sprawie”. „(...) to strona, wywodząc dla siebie korzystne z informacji zawartych w tych dokumentach skutki prawne, ma obowiązek na żądanie organu przedłożyć je w języku polskim”. „Konkludując, dla celów podatkowych treść dokumentu sporządzona w języku obcym winna być wiarygodnie przetłumaczona na język polski (potwierdzona przez tłumacza przysięgłego). Należy go sporządzić na wypadek ewentualnej kontroli organów podatkowych lub na żądanie kontrolujących. Niewątpliwie tłumaczenia dokumentów przez pracowników skarżącej nie spełnia powyższych kryteriów”.
Natomiast w komentarzu do art. 287 Ordynacji podatkowej pod red. H.Dzwonkowskiego (Legalis 2014) wskazano, że dokument sporządzony w języku obcym uznany za istotny dla postępowania dowodowego, może być tłumaczony przez podatnika, ale jeśli to nie nastąpi, musi on być – niezależnie od faktu, że tłumaczenie nie zostało dokonane przez podatnika - wzięty pod uwagę przez organ prowadzący postępowanie podatkowe. Organ podatkowy narusza zasadę prawdy obiektywnej (art. 122 Ordynacji podatkowej) zasadę zupełności postępowania dowodowego (art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej) oraz zasadę prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych (art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej), gdy nie powołuje biegłego dla oceny dostarczonego przez podatnika dokumentu z tego powodu, że dokument, którego wiedza wymagała wiedzy specjalistycznej, był sporządzony w języku obcym, a podatnik w toku kontroli podatkowej, mimo żądania organu podatkowego, nie dostarczył tłumaczenia takiego dokumentu.
W praktyce organ podatkowy wymaga od podatnika, aby tłumaczenia zostały potwierdzone przez osobę upoważnioną, zgodnie z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego, do reprezentowania strony lub osobę umocowaną do działania w imieniu strony jako pełnomocnik. W takiej sytuacji podatnik lub jego pełnomocnik mogą sporządzić takie tłumaczenie i dokonać jego potwierdzenia. Tłumaczenie sporządzone przez tłumacza przysięgłego jest poświadczone i ma walor tłumaczenia urzędowego. Takie tłumaczenie korzysta z domniemania zgodności z treścią dokumentu obcojęzycznego.
Z przytoczonego art. 287 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej nie wynika obowiązek tłumaczenia dokumentacji sporządzonej w języku obcym na język polski przez tłumacza przysięgłego. Wynika jedynie obowiązek przedstawienia, na żądanie kontrolującego, tłumaczenia dokumentacji będącej przedmiotem kontroli. W przypadkach gdy w sprawie wymagane są wiadomości specjalne, a wiarygodność tłumaczenia budzi wątpliwości, organ podatkowy ma prawo powołać biegłego w celu wydania opinii, zgodnie z art.197 §1 Ordynacji podatkowej. Podsumowując, w opisanej sprawie należałoby uznać, że Czytelnik nie ma obowiązku przedłożenia tłumaczenia dokumentów na język polski przez tłumacza przysięgłego. Może w inny sposób dokonać tłumaczenia i poświadczyć wiarygodność dokumentów.
Marta Rusin
Podstawa prawna: art. 287 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa.
