ODPOWIEDŹ
Przed przystąpieniem do ponownej egzekucji zaległości z tytułu VAT urząd nie ma obowiązku wysyłania upomnienia do Podatnika. Jedynym warunkiem do ponownego dochodzenia zaległości w drodze egzekucji administracyjnej, jest ujawnienie majątku lub źródła dochodu Podatnika, z którego można prowadzić skuteczną egzekucję.
UZASADNIENIE
Przystąpienie do ponownej egzekucji zaległości VAT wiąże się ściśle z wcześniejszym umorzeniem postępowania egzekucyjnego. Jak wynika z art.59 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U, z 2014 roku, poz. 1619) (zwana u.p.e.a.) umorzenie może nastąpić w związku z wystąpieniem pewnych zdarzeń tj. jeżeli obowiązek został wykonany przed wszczęciem postępowania; jeżeli obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł z innego powodu albo jeżeli obowiązek nie istniał; jeżeli egzekwowany obowiązek został określony niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z decyzji organu administracyjnego, orzeczenia sądowego albo bezpośrednio z przepisu prawa; gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego lub gdy egzekucja nie może być prowadzona ze względu na osobę zobowiązanego; jeżeli obowiązek o charakterze niepieniężnym okazał się niewykonalny; w przypadku śmierci zobowiązanego, gdy obowiązek jest ściśle związany z osobą zmarłego; jeżeli egzekucja administracyjna lub zastosowany środek egzekucyjny są niedopuszczalne albo zobowiązanemu nie doręczono upomnienia, mimo iż obowiązek taki ciążył na wierzycielu; jeżeli postępowanie egzekucyjne zawieszone na żądanie wierzyciela nie zostało podjęte przed upływem 12 miesięcy od dnia zgłoszenia tego żądania; na żądanie wierzyciela; w innych przypadkach przewidzianych w ustawach.
Ponadto postępowanie egzekucyjne może być umorzone w przypadku stwierdzenia, że w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnej nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne, czyli w sytuacji stwierdzenia bezskuteczności egzekucji, w myśl art. 59 § 2 u.p.e.a.
Bezskuteczność prowadzonej egzekucji musi być udokumentowana pełnym materiałem dowodowym dotyczącym sytuacji majątkowej podatnika i dopiero wówczas naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie, którym to umarza prowadzone postępowanie egzekucyjne. Zaznaczyć trzeba, iż umorzenie postępowania egzekucyjnego nie należy utożsamiać z umorzeniem zaległości VAT.
Warunkiem koniecznym do ponownego dochodzenia w drodze egzekucji administracyjnej zaległości VAT, jest wcześniejsze umorzenie postępowania egzekucyjnego ze względu na bezskuteczność egzekucji oraz fakt pojawienia się majątku bądź źródła dochodów Podatnika, o czym mówi art 61 upea. Trzeba zaznaczyć, iż na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 października 2014 roku w sprawie określenia należności pieniężnych, których egzekucja może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia uległy zmianie przepisy w tym zakresie. Zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia egzekucja może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia w przypadku należności pieniężnych dochodzonych w ponownie wszczętej egzekucji administracyjnej w przypadku, o którym mowa w art. 61 u.p.e.a. Natomiast obowiązek wystawiania upomnień przez wierzyciela uregulowany jest w art. 15 u.p.e.a.
Reasumując, zmiana przepisów wykonawczych dotyczących art. 15 u.p.e.a. poprzez wejście w życie w/w rozporządzenia spowodowała, iż w związku z zaległościami VAT, naczelnik urzędu skarbowego nie musi doręczać upomnienia. Jednak ponowne wszczęcie egzekucji może nastąpić w sytuacji umorzenia postępowania egzekucyjnego z przyczyny określonej w art. 59 § 2 u.p.e.a., tj. stwierdzenia bezskuteczności egzekucji i gdy zostanie ujawniony majątek lub źródła dochodu Podatnika przewyższające kwotę wydatków egzekucyjnych.
Paulina Pawluk
