Wniosek o odroczenie zapłaty zaległości podatkowej a wszczęcie postępowania egzekucyjnego

ODPOWIEDŹ

Bardzo często zdarza się, że organy podatkowe (egzekucyjne) wszczynają postępowanie egzekucyjne przed rozpatrzeniem wniosku podatnika o rozłożenie na raty (względnie odroczenie) zaległości podatkowej. Także stanowisko sądów administracyjnych nie jest w tej sprawie jednoznaczne, przy czym w najnowszych orzeczeniach NSA wskazuje się, że organ podatkowy (egzekucyjny) powinien wpierw ustalić (w ramach postępowania o przyznanie ulgi), czy podatnik składając wniosek chce celowo i świadomie opóźnić zapłatę zaległości podatkowej czy też chce uregulować ją poprzez rozłożenie na raty. Zatem podatnicy muszą liczyć się z możliwością wszczęcia egzekucji przed rozpatrzeniem wniosku podatnika.

UZASADNIENIE

Osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej mają prawo wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego o przyznanie ulgi, która ma w pełni charakter uznaniowy. Oznacza to, że od przekonania organu podatkowego zależy czy podatnik będzie mógł skorzystać z ulgi (ulg) uregulowanych w treści art.67a §1 OP: Organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

1. odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty;

2. odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek;

3. umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Podatnik składając wniosek do organu podatkowego może wnioskować jednocześnie (alternatywnie w jednym wniosku) o np. odroczenie terminu zapłaty zaległości podatkowej jak i rozłożenie jej na raty. Podatnik musi również pamiętać, że wniosek o ewentualne umorzenie może dotyczyć tylko i wyłącznie zaległości podatkowej i odsetek od tej zaległości, a nigdy podatku którego termin płatności jeszcze nie minął.

W omawianym przypadku mamy do czynienia z sytuacją, w której u podatnika powstała zaległość podatkowa (wraz z odsetkami), gdyż po upływie dwóch lat nie zakupił nowego lokalu mieszkalnego, ani też nie zapłacił należnego podatku z odsetkami.

W takim przypadku możliwe jest złożenie wniosku o rozłożenie zaległości podatkowej na raty ze względu na swój ważny powód (ustawodawca używa pojęcia „ważny interes podatnika”), przy czym bardziej taktycznym wyborem byłoby złożenie wniosku o odroczenie zapłaty podatku (jeszcze przed upływem terminu dwóch lat). Jeżeli jednak podatnik przekroczył ustawowy termin zapłaty podatku z powodu braku zakupu innego lokalu mieszkalnego, to musi mieć na uwadze, że ustawodawca w art.6 §1 u.p.e.a. wskazał: W razie uchylania się zobowiązanego od wykonania obowiązku wierzyciel powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych. Warto w tym miejscu przytoczyć uzasadnienie wyroku NSA z dnia 10.06.2014 r., sygn. II FSK 1705/12 dotyczące wykładni pojęcia „uchylania się zobowiązanego od wykonania obowiązku”: pojęcie to musi być interpretowane z ...