Wynajem dźwigów z obsługą i bez obsługi operatorskiej a odwrotne obciążenie

ODPOWIEDŹ

Odwrotne obciążenie stosuje się tylko wówczas, kiedy wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT usługi świadczone są przez podwykonawcę. Jeżeli więc firma nie świadczy usług wynajmu żurawi wraz z operatorem dla inwestora, ale dla wykonawcy i kolejnych w „łańcuchu” usług podwykonawców stosuje w rozliczeniu odwrotne obciążenie.

Zdaniem Redakcji montaż/demontaż żurawia/dźwigu nie wchodzi w zakres usług wymienionych w w/w załączniku, podobnie wynajem żurawi bez operatora, zatem usługi te opodatkowane są na zasadach ogólnych.

Usługi kompleksowe jak montaż/demontaż żurawia wraz z niezbędnym do wykonania tej usługi wynajmem żurawi samochodowych czy też wynajmem operatora dźwigu jako integralna część usługi podstawowej podlegają opodatkowaniu jak usługa główna.

UZASADNIENIE

Odwrotne obciążenie - kiedy należy stosować

Zgodnie z ustawą o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

• a) usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT,

• b) usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Należy zauważyć, że w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

Kto jest podwykonawcą?

Spełniając powyższe warunki zobowiązanym do rozliczenia podatku od towarów i usług będzie nabywca usługi, czyli wykonawca. Niestety, w ustawie brak jest definicji „podwykonawcy”. Niemniej jednak posługując się powszechnym znaczeniem tego słowa „podwykonawca - firma bądź osoba wykonująca prace na zlecenie głównego wykonawcy”.

Wyjaśnienie terminu „podwykonawcy” można odnaleźć także w kodeksie cywilnym w tytule XVI umowa o roboty budowlane. Na podstawie przepisów kodeksu cywilnego w umowie o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. W umowie zawartej między inwestorem a wykonawcą (generalnym wykonawcą) strony ustalają zakres robót, które wykonawca będzie wykonywał osobiście lub za pomocą podwykonawców. Do zawarcia umowy przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą wymagana jest zgoda inwestora.

Ponadto, do zawarcia przez podwykonawcę umowy z dalszym podwykonawcą wymagana jest zgoda inwestora i wykonawcy. Umowy te powinny być zawierane w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. Umowa o roboty budowlane powinna być stwierdzona pismem).

Wobec powyższego powszechne rozumienie „roli” podwykonawcy jest tożsame z cywilistycznym umieszczeniem podwykonawcy w „łańcuchu” świadczących usługi budowlane. Warto dodać, iż o „roli” podwykonawcy świadczą umowy o roboty budowlane oraz zgody na roboty budowlane zawarte pomiędzy inwestorem, wykonawcą i podwykonawcą.

Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 8831 w zakresie definicji podwykonawcy proponuje posłużenie się powszechnym jego znaczeniem wynikającym z wykładni językowej - zgodnie z definicją zawartą w internetowym wydaniu Słownika języka polskiego : „podwykonawca – to firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy”. Zatem, podwykonawcą będzie świadczący usługę na rzecz wykonawcy głównego, jak również każdy kolejny w łańcuchu tych usług podwykonawca.

W związku z powyższym ogólną zasadę rozliczenia podatku VAT stosuje się do usług świadczonych przez wykonawcę głównego na rzecz inwestora. Natomiast usługi świadczone przez podwykonawcę na rzecz głównego wykonawcy oraz kolejnych w tym łańcuchu podwykonawców objęte będą zasadą odwrotnego obciążenia.

Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych

Wykaz usług, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT

Poz.	Symbol PKWiU	Nazwa usługi (grupy usług)
	43.99.90.0	Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych

Pozycja 48 załącznika nr 14 ustawy o podatku od towarów i usług obejmuje:

1. działalność budowlaną...