Czy odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji podlega opodatkowaniu VAT

ODPOWIEDŹ

Tak, otrzymane odszkodowanie podlega opodatkowaniu.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art.5 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art.8 ust.1 ustawy przez odpłatne świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemajacej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W szczególności, za odpłatne świadczenie usług uważa się zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W świetle powyższej definicji, czynność powstrzymania się od działań konkurencyjnych wobec spółki lub od świadczenia usług na rzecz konkurencyjnych podmiotów gospodarczych stanowi usługę w rozumieniu ustawy o VAT.

Czynność stanowiąca świadczenie usług podlega opodatkowaniu jeżeli jest świadczona przez podatnika w rozumieniu ustawy, działającego w takim charakterze. Zgodnie z art.15 ust.1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody (art.15 ust.2 ustawy). Nie każdy menedżer jest podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie bowiem z art.15 ust.3 pkt 3 ustawy o VAT w powiązaniu z art.13 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności wykonywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Z zadanego pytania wynika, że usługi zarządzania spółką świadczył Pan jako podatnik VAT (wystawiał Pan faktury). Umowa ze spółką, którą zawarł Pan działając w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, oprócz zobowiązania do świadczenia usług zarządzania przewidywała również zobowiązanie Pana do powstrzymania się od działalności konkurencyjnej dla zarządzanej przez Pana spółki w zamian za określoną kwotę pieniężną. Zatem należy uznać, że zakaz konkurencji jest również usługą świadczoną przez Pana w charakterze podatnika VAT.

Jak wynika z treści art.5 ust.1 pkt 1 ustawy o VAT, usługa podlega opodatkowaniu, jeżeli jest odpłatna (lub uznana za odpłatną zgodnie z art.8 ust.2 ustawy). W opisanym przez Pana przypadku ten warunek został niewątpliwie spełniony, gdyż z tytułu zakazu konkurencji otrzymuje Pan comiesięczne odszkodowanie. W przypadku opisanego świadczenia istnieje również jego bezpośredni beneficjent, czyli spółka, którą Pan zarządzał.

Skoro zatem, działając w charakterze podatnika podatku od towarów i usług świadczy Pan odpłatnie usługę powstrzymania się od podejmowania działań konkurencyjnych wobec spółki, powinien Pan opodatkować usługę 23% VAT. Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji nr IBPP4/443-94/13/EK z 28 lutego 2013 roku.

Ewa Konarska