Odliczenie VAT przez nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa z faktur wystawionych na zbywcę

ODPOWIEDŹ

Przedsiębiorca dokonujący nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zdaniem Redakcji, traktowany jest jak następca prawny zbywcy, wobec tego w sytuacji przedstawionej w pytaniu, gdy faktury zostały wystawione na zbywcę Czytelnik ma prawo do dokonania odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych na zbywcę, pod warunkiem, że nabyte usługi dotyczą nabytej części przedsiębiorstwa oraz dotyczą wykonywanych przez Czytelnika czynności opodatkowanych VAT, po uprzednim dokonaniu zmiany nabywcy poprzez wystawienie przez Czytelnika noty korygującej.

UZASADNIENIE

Następstwo prawne, polega na przejściu z jednego podmiotu na drugi określonych praw i obowiązków. W przypadku prawa podatkowego mamy do czynienia z pochodnym nabyciem praw, kiedy to następca prawny nabywa prawa i obowiązki przysługujące jego poprzednikowi prawnemu.

W prawie podatkowym z reguły ma miejsce następstwo prawne pod tytułem ogólnym (sukcesja uniwersalna), kiedy to mocą jednego zdarzenia prawnego dochodzi do nabycia całego lub części majątku, a nabywca wchodzi zarówno w prawa, jak i w obowiązki swego poprzednika prawnego. Zagadnienie sukcesji podatkowej w polskim prawie regulują m. in. przepisy zawarte w art.93-93e ustawy Ordynacja podatkowa. W przepisach tych ustawodawca przedstawił katalog sytuacji, w których zachodzi sukcesja podatkowa, tj. sukcesja praw i obowiązków następców prawnych oraz podmiotów przekształcanych.

W myśl art. 93 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się: osób prawnych, osobowych spółek handlowych, osobowych i kapitałowych spółek handlowych - wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek. Osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku przekształcenia: innej osoby prawnej, przekształcenia spółki niemającej osobowości prawnej - wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby lub spółki (art. 93a § 1).

Natomiast w świetle art. 93a § 2 cyt. ustawy, przepis § 1 stosuje się odpowiednio do:osobowej spółki handlowej zawiązanej (powstałej) w wyniku przekształcenia:innej spółki niemającej osobowości prawnej, spółki kapitałowej; spółki niemającej osobowości prawnej, do której osoba fizyczna wniosła na pokrycie udziału wkład w postaci swojego przedsiębiorstwa.

Z kolei stosownie do treści art. 93c § 1 i 2 ustawy Ordynacja podatkowa, osoby prawne przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im, w planie podziału, składnikami majątku. Przepis § 1 stosuje się, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa (zwaną dalej ZCP).

Jednocześnie z art. 93e. Ordynacji wynika, że przepisy art. 93-93d stosuje się w zakresie, w jakim odrębne ustawy, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz inne ratyfikowane umowy międzynarodowe, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, nie stanowią inaczej.

Sukcesja podatkowa polega na przejściu praw i obowiązków na następcę prawnego lub podmiot przekształcony. Istotne w przedstawionej w pytaniu sytuacji jest rozstrzygnięcie, czy w przypadku nabycia ZCP przez Czytelnika staje się on następcą prawnym zbywcy.

W interpretacji indywidualnej nr ILPP1/443-1578/09-4/KG z dnia 19 marca 2009 Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu powołując się na przepisy art. 93-93c ustawy Ordynacja podatkowa uznał, że w katalogu sytuacji w których zachodzi sukcesja praw i obowiązków następców prawnych oraz podmiotów przekształconych ustawodawca nie zawarł okoliczności zakupu przez przedsiębiorę będącego osobą prawną ZCP, a w związku z tym zakup ten nie powoduje sukcesji podatkowej w zakresie podatku od towarów i usług. Zdaniem Organu zbycie ZCP nie powoduje, że ustał byt prawny Zbywającego, nie nastąpił również jego podział. Zatem nadal mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT, który ma prawa i obowiązki podatkowe dotyczące wygenerowanych przez niego zdarzeń gospodarczych. W związku z takim rozumowaniem, nabywca ZCP nie miałby prawa do odliczenia podatku naliczonego, z faktur wystawionych na zbywającego ZCP.

Z kolei w interpretacji nr ITPP2/443-135/13/AK/2013 z 15.05.2013 roku Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził, że przepisy dot. zbycia ZCP określone w ustawie o podatku VAT zawarte w art. 2 pkt 27e, art. 6 ust. 1 oraz art. 91 ust. 9 „stanowią implementację art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347, str. 1 ze zm.), zgodnie z którym w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie ...