Skutki podatkowe udzielenia pożyczki pieniężnej pomiędzy czynnymi podatnikami podatku VAT

ODPOWIEDŹ

Udzielenie pożyczki pieniężnej pomiędzy czynnymi podatnikami VAT nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, w której dla pożyczkodawcy nie jest to stałe źródło osiągania przychodów (z działalności podstawowej). Jednocześnie powstanie obowiązek podatkowy po stronie pożyczkobiorcy w podatku od czynności cywilnoprawnych. Z kolei, jeżeli po stronie pożyczkodawcy można przyjąć, że udzielanie pożyczek stanowi dla niego element stałego źródła przychodu, to udzielona pożyczka będzie podlegała VAT, ale jednocześnie czynność taka będzie korzystała ze zwolnienia przedmiotowego. Powoduje to w skutkach, iż pożyczkobiorca nie będzie zobligowany do zapłaty PCC. Pożyczkobiorca powinien zatem uzgodnić z pożyczkodawcą, czy udzielenie pożyczki jest dla niego czynnością incydentalną czy stałym źródłem uzyskiwania przychodu z działalności gospodarczej.

UZASADNIENIE

W polskim materialnym prawie podatkowym obowiązuje zasada wskazana art.2 pkt 4 lit.b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (u.p.c.c.), która stanowi, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z podatku VAT z pewnymi wyjątkami. Ma to swoje istotne skutki dla powstania obowiązku w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

W omawianym zagadnieniu należy wskazać że występują rozbieżności interpretacyjne w ocenie skutków podatkowych dla czynności udzielenia pożyczki pieniężnej pomiędzy dwoma czynnymi podatnikami VAT. Niemniej dominuje wykładnia dokonywana przez TSUE oraz NSA, z której wynikają następujące zasady opodatkowania pożyczek:

1. Jeżeli czynny podatnik VAT udziela pożyczki pieniężnej innemu czynnemu podatnikowi VAT i jest to dla niego jeden z elementów stałego osiągania przychodów z działalności gospodarczej, to takie czynności będą podlegały podatkowi od towarów i usług i jednocześnie korzystały ze zwolnienia przedmiotowego wyrażonego w treści art.43 ust.1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług (u.p.t.u.), zgodnie z którym zwalania się od podatku … usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Skutkiem podlegania czynności pożyczkowej podatkowi VAT jest brak konieczności zapłaty przez pożyczkobiorcę podatku od czynności cywilnoprawnych.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT udziela pożyczek pieniężnych innym czynnym podatnikom VAT, traktując tego rodzaju działalność jako stałe źródło przychodu z działalności gospodarczej. Czynność udzielania pożyczek pieniężnych spowoduje, że będą to czynności podlegające ustawie o podatku od towarów i usług, przy czym wystąpi zwolnienie przedmiotowe. W związku z faktem, iż dana czynność podlega podatkowi VAT, zostaje...