Świadczenie usług przez archeologa oraz konserwatora zabytków a stawka VAT

Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 21 sierpnia 2013 roku nr ILPP2/443-471/13-2/SJ.

Sytuacja Podatnika

O wydanie indywidualnej interpretacji do organu podatkowego zwrócił się Podatnik, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, tworząc dokumentację archeologiczną z badań archeologicznych objętych ochroną na podstawie ustawy o ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych w zakresie:

• badań archeologicznych – również w formie nadzorów oraz sondażowych badań archeologicznych polegających na organizowaniu i nadzorowaniu prac wykopaliskowych,

• konserwacji i renowacji zabytków pozyskanych w trakcie wykopalisk archeologicznych. 

Ww. prace Podatnik wykonuje na zlecenie instytucji kultury, jednostek samorządu, firm oraz inwestorów prywatnych. Poszczególne zadania są realizowane przy współudziale osób zatrudnionych na podstawie umowy o dzieło lub zlecenia, posiadających odpowiednie kwalifikacje. Jak wskazał Podatnik, po otrzymaniu honorarium za wykonaną pracę, prawa autorskie przenoszone są na zleceniodawcę. Wykonawca prac archeologicznych, bez względu na lokalizację stanowiska archeologicznego, tj. wpisanego do rejestru zabytków, czy nie, zobowiązany jest do złożenia wniosku o wydanie pozwolenia na badania archeologiczne. Po uzyskaniu pozwolenia w formie decyzji administracyjnej, wykonawca usługi zobowiązany jest do wykonania dokumentacji archeologiczno-konserwatorskiej oraz stosowania procedur określonych w decyzji konserwatorskiej.

W trakcie wykonywania zlecenia wykonawca sporządza dokumentację archeologiczno-konserwatorską. Archeolog analizuje w sposób indywidualny relikty archeologiczne, nawarstwienia oraz zabytki ruchome, interpretując określone zjawiska zachodzące w przeszłości, a czytelne w nawarstwieniach archeologicznych, w formie opisowej, rysunkowej i fotograficznej. Dokumentacja wykorzystywana jest do sporządzania sprawozdań i opracowań m.in. wojewódzkiego konserwatora zabytków oraz publikacji naukowych lub popularno-naukowych. Zarówno dokumentacja terenowa, sprawozdanie, jak i opracowania są dokumentacją będącą przejawem działalności twórczej, o indywidualnym charakterze, objętej ochroną praw autorskich, które w momencie sprzedaży usługi przechodzą na zamawiającego. 

Wątpliwości Podatnika dotyczą kwestii zastosowania zwolnienia od podatku VAT świadczonych przez niego usług jako archeologa i konserwatora zabytków – w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy. 

Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej

Dokonując analizy organ podatkowy w pierwszej kolejności podkreślił cel zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług. Brzmienie tego przepisu jednoznacznie wskazuje, że ze zwolnienia od podatku korzystać mogą usługi kulturalne oraz dostawa towarów ściśle z tymi usługami związana. Jednakże, usługi te – aby mogły korzystać ze zwolnienia – świadczone muszą być przez specyficzne podmioty. Polski prawodawca określił te podmioty, wymieniając je w art. 43 ust. 1 pkt 33 ww. ustawy, jako: podmioty prawa publicznego, podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym; wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani za wykonaną usługę w formie honorarium, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów. 

Zatem zdaniem organu podatkowego zwolnieniu od podatku VAT podlegają tylko usługi kulturalne, które mają znaczenie dla dziedzictwa i...