Transakcje łańcuchowe w sytuacji przemieszczenia towaru pomiędzy różnymi państwami

ODPOWIEDŹ

W sytuacji opisanej w pytaniu mamy do czynienia z dostawą łańcuchową o której mowa w art.7 ust.8 ustawy o podatku od towarów i usług (UPTiU). W myśl ustawy, w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

W przypadku transakcji łańcuchowych, gdy towar ulega przemieszczeniu pomiędzy różnymi państwami, istotną kwestią staje się ustalenie, której dostawie należy przyporządkować transport towarów, gdyż ma to decydujące znaczenie z punktu widzenia ustalenia miejsca świadczenia dla każdej z dostaw w łańcuchu, a tym samym dla określenia skutków podatkowych dla podmiotów dokonujących poszczególnych dostaw w transakcji łańcuchowej. Transport towarów można przyporządkować tylko jednej transakcji w łańcuchu i taką transakcję nazywa się potocznie „ruchomą”, natomiast pozostałe transakcje mają charakter dostaw „nieruchomych”.

Miejsce świadczenia dla dostaw „ruchomych” zostało określone w art.22 ust.2 UPTiU, który mówi, że w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru jest przyporządkowana tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport jest przyporządkowana dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że

• nabywca ten udowodni, że wysyłkę lub transport towaru należy należy zgodnie z zawartymi przez niego warunkami dostawy przyporządkować jego dostawie (brzmienie przepisu obowiązujące do 31 marca 2013 roku);

• z warunków dostawy wynika, że wysyłkę lub transport towaru należy przyporządkować jego dostawie (brzmienie przepisu obowiązujące od 1 kwietnia 2013 roku).

Natomiast dla dostaw „nieruchomych” miejsce świadczenia określa się na podstawie art.22 ust.3 UPTiU, zgodnie z którym dostawę towarów, która:

1. poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów;

2. następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów.

Z sytuacji opisanej w pytaniu trudno jest wprost ocenić, do której z dostaw powinien zostać przyporządkowany transport, zwłaszcza, że nie wiemy jak wyglądają szczegółowe zapisy umów zawartych pomiędzy stronami transakcji.

Stosując bezpośrednio przytoczone powyżej przepisy należy przyjąć, że dostawą o charakterze ruchomym będzie dostawa od producenta Y do Państwa firmy (X). Natomiast druga dostawa, pomiędzy Państwa firmą (X) a końcowym odbiorcą z Unii Europejskiej jest transakcją o charakterze „nieruchomym”, której miejsce świadczenia znajduje się w kraju zakończenia dostawy, czyli w kraju odbiorcy unijnego. W tej sytuacji dostawa pomiędzy producentem Y a Państwa firmą byłaby dostawą opodatkowaną krajową stawką podatku VAT, natomiast dostawa pomiędzy Państwa firmą (X) a odbiorcą unijnym nie byłaby transakcją WDT, tylko stanowiłaby dostawę towarów opodatkowaniu VAT w Polsce od której podatek należny rozliczałby nabywca un...