Wykonanie przyłączy na rzecz właścicieli nieruchomości a VAT

ODPOWIEDŹ

Tak. Czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Sporną kwestią jest, czy ma tutaj zastosowanie stawka 8% czy 23%.

UZASADNIENIE

Ustawa o podatku od towarów i usług definiuje podatnika VAT jako osobę prawną, jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej oraz osobę fizyczną, wykonującą samodzielnie działalność gospodarczą zdefiniowaną w ustawie - bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jednak z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT wynika, że organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy nie są uznawane za podatników VAT w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Zatem gminy co do zasady nie są podatnikami VAT.

Z kolei § 13 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, iż zwalnia się z podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych założonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zakres zadań własnych gminy określa ustawa o samorządzie gminnym. Zgodnie z tą ustawą gmina jako jednostka samorządu terytorialnego wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zakresu jej działania należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów – w tym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zadania własne gminy obejmują zatem m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Z kolei kwestię zaopatrywania w wodę lokalnej społeczności szczegółowo regulują przepisy ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Wynika z nich jednoznacznie, że zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy. Przedsiębiorstwo wodociągowo - kanalizacyjne jest obowiązane zapewnić jedynie budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, natomiast osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci zapewnia na własny koszt realizację budowy przyłączy do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego.

Zatem gmina w ramach zadań własnych zobowiązana jest tylko do zapewnienia budowy urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych. Nie ma natomiast obowiązku realizacji budowy przyłączy do sieci. Ten obowiązek spoczywa na osobie ubiegającej się o przyłączenie nieruchomości do sieci, która realizuje go na własny koszt.

Obecnie obowiązująca ustawa o VAT definiuje pojęcie usługi bardzo szeroko, odrywającją od klasyfikacji statystycznych. Uznanie usługi za opodatkowaną podatkiem VAT nie wymaga już bowiem wymienienia jej w odpowiedniej klasyfikacji statystycznej. Jeśli jednak dana usługa została wymieniona w takiej klasyfikacji, jest ona identyfikowana za jej pomocą (z wyjątkiem usług elektronicznych). Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o VAT usługą jest świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy. Nie ma tu więc znaczenia osoba odbiorcy świadczenia. Istotne jest, czy efektem takiego świadczenia będzie korzyść, jaką odniesie jego odbiorca. Zatem świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT jest każde świadczenie odpłatne, które powoduje powstanie przysporzenia po stronie odbiorcy na skutek działania wykonawcy świadczenia.

Z pytania wynika, że gmina realizując budowę sieci kanalizacyjnej wraz z przyłączami obciąża właścicieli poszczeg...