Badania w zakresie medycyny pracy a zwolnienie z VAT

Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 18 września 2012 roku nr IBPP3/443-702/12/AŚ

Sytuacja podatnika

Szpital w ramach zawartych umów z pracodawcami, dla których jest wykonawcą lub podwykonawcą, świadczy usługi medyczne w zakresie medycyny pracy polegające na: konsultacjach lekarzy specjalistów w zależności od narażeń stanowiska pracy, badaniach diagnostyki laboratoryjnej i mikrobiologicznej, badaniach spirometrycznych, badaniach audiometrycznych, badaniach wibracyjnych, badaniach RTG, badaniach widzenia, badaniach okulistycznych dla pracowników pracujących przy monitorach ekranowych. Do Szpitala kierowani są zarówno kandydaci do pracy na badania wstępne jak i pracownicy na badania okresowe i kontrolne.

W związku z powyższym Szpital zwrócił się do organu podatkowego z zapytaniami:

• czy usługi medyczne w zakresie medycyny pracy wykonywane na rzecz innych podmiotów dla pracowników, kandydatów do pracy polegające na konsultacji lekarza okulisty, lekarza laryngologa zlecane przez lekarza medycyny pracy i wystawienie zaświadczenia o stanie zdrowia są zwolnione z podatku VAT, czy są opodatkowane stawką VAT 23%;

• czy badania diagnostyczne: diagnostyki laboratoryjnej i mikrobiologicznej, badania spirometryczne, badania audiometryczne, badania wibracyjne, badania RTG, badania widzenia dla pracowników, kandydatów do pracy wykonywane na rzecz pracodawców na podstawie skierowania lekarza medycyny pracy oraz innych zakładów opieki zdrowotnej, a które zawarły z pracodawcami umowy w zakresie medycyny pracy są zwolnione z podatku VAT, czy są opodatkowane stawką VAT 23%;

Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej

Z wprowadzonego od dnia 01 lipca 2011 roku art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze. Powyższe zwolnienie ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

Z uwagi na brak w przepisach ustawy definicji opieki medycznej, organ odwołał się do przepisów Dyrektywy oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, z których jednoznacznie wynika, że pojęcie „opieka medyczna” dotyczy świadczeń medycznych, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia; jeżeli z kontekstu wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, utrzymanie bądź przywrócenie zdrowia, lecz inny cel, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania. Innymi słowy aby podlegać zwolnieniu świadczenie powinno mieć cel terapeutyczny, tym samym liczy się nie charakter usługi, ale jej cel.

Jednocześnie orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE wskazuje również, że ze zwolnienia mogą korzystać również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych. Bowiem celu terapeutycznego nie należy określać w sposób szczególnie wąski, świadczenie profilaktycznych usług medycznych może być również zwolnione od podatku nawet jeśli okaże się że osoby, które są poddane badaniom lub innym zabiegom medycznym o charakterze profilaktycznym nie cierpią na żadna chorobę lub anomalię zdrowotną. Ponadto Trybunał stwierdza, iż analizy laboratoryjne, których wykonanie jest zalecane przez lekarzy ogólnych w ramach sprawowanej przez nich opieki medycznej, mogą przyczynić się do utrzymywania dobrego stanu zdrowia ludzi, ponieważ – podobnie jak w przypadku wszelkich świadczeń medycznych wykonywanych zapobiegawczo – ich celem jest poddanie pacjentów obserwacji i badaniom zanim zaistnieje konieczność poddania ich diagnozie, leczeniu czy też wyleczeniu z ewentualnej choroby. Tym samym badanie diagnostyczne mające jedynie na celu ustalenie lub wykluczenie choroby lub innej anomalii zdrowotnej będzie podlega...