Gmina przygotowując działki na sprzedaż, ponosi szereg wydatków: podział działek, operaty szacunkowe, ogłoszenia itp. Wystawiając działki na sprzedaż w formie przetargu, Gmina do końca nie jest pewna czy sprzedaż zostanie sfinalizowana czy tez nie. Działki niesprzedane mogą być wydzierżawione, oddane w wieczyste użytkowanie albo pozostać na ewidencji Gminy. Mogą również w okresach późniejszych ponownie zostać wystawione na przetarg. Czy w związku z poniesionymi kosztami odnośnie przygotowania działek na sprzedaż Gmina może odliczyć sobie podatek naliczony wynikający z faktur, jeśli nie dojdzie do sfinalizowania transakcji?
ODPOWIEDŹ
Tak, Gmina ma prawo do odliczenia podatku z faktur dokumentujących zakupy związane z przygotowaniem działek na sprzedaż. Prawo to nie zmieni się w sytuacji, gdy, z przyczyn niezależnych od Gminy, do takiej sprzedaży nie dojdzie.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art.86 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z pewnymi zastrzeżeniami, nieistotnymi w opisywanym przez Państwa przypadku. Cytowany przepis wskazuje na dwa warunki, które muszą być spełnione, żeby podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego: odliczenia musi dokonywać podatnik podatku od towarów i usług oraz towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Gminie przysługuje zatem prawo do odliczenia podatku od zakupów związanych ze sprzedażą działek, gdyż w transakcji tej występuje ona jako podatnik podatku od towarów i usług, pod warunkiem, że sprzedaż działek będzie podlegała opodatkowaniu (np. nie będzie to sprzedaż terenu niezabudowanego i nieprzeznaczonego pod zabudowę, którego dostawa podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług).
Organa podatkowe są zgodne co do tego, że decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi (np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu nr ILPP4/443-35/12-2/BA z 3 kwietnia 2012 roku czy interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy nr ITPP1/443-1252/11/KM z 6 grudnia 2011 roku). Jest to związane z ustanowioną w ustawie o podatku od towarów i usług tzw. zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej, a istotna jest intencja nabycia.
W opisanym przez Państwa przypadku, w sytuacji, gdy dostawa sprzedawanych działek nie korzysta ze zwolnienia od VAT, zamiar wykorzystania zakupów poniesionych w celu dokonania sprzedaży do wykonywania czynności opodatkowanych jest bezsporny, a zatem Gminie przysługuje prawo do odliczenia całości podatku naliczonego związanego z tymi zakupami. Prawa tego nie zmienia fakt, że, z przyczyn niezależnych od Gminy, do opodatkowanej sprzedaży nie doszło. Stanowisko to potwierdza cytowana już interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy nr ITPP1/443-1252/11/KM z 6 grudnia 2011 roku.
Prawo do odliczenia mogłoby się zmienić, gdyby działki stały się przedmiotem wykonywania czynności zwolnionych lub niepodlegających opodatkowaniu, a poczynione zakupy mogłyby być uznane za służące tym czynnościom.
Ewa Konarska