Dostawa mieszkania w trybie egzekucji a podstawa rozliczenia VAT od tej sprzedaży

Odpowiedź

Jeżeli przedmiotowa nieruchomość służyła do wykonywania działalności gospodarczej i stanowiła majątek działalności gospodarczej, to dostawa nieruchomości będzie podlegała VAT.
Zatem po licytacyjnej sprzedaży nieruchomości należącej do Czytelnika naczelnik urzędu skarbowego w jego imieniu będzie obowiązany do odprowadzenia VAT do urzędu skarbowego. Dodatkowo w imieniu Czytelnika na okoliczność sprzedaży naczelnik urzędu skarbowego wystawi fakturę VAT, którą Czytelnik będzie miał obowiązek zewidencjonować w rejestrach VAT.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Pamiętaj!
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy – Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Artykuł 18 ustawy o VAT wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek jest pobierany i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym wypadku funkcję pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych.
Z przywołanych przepisów wynika, że naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik.
Trzeba zaznaczyć, że w wypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.
Tym samym naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy zobowiązani są do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu VAT.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. 

Ważne
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. 

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle przedstawionych przepisów nieruchomość zarówno gruntowa, jak i zabudowana spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Niemniej nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ, aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT przez działalność gospodarczą rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ważne
Określony w ustawie zakres podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało podleganie opodatkowaniu danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu...