130
Otrzymałam protokół z US z którego wynika, że: „księgi rachunkowe prowadzone były nierzetelnie, gdyż nie wykazywano w nich przychodu z nieodpłatnych świadczeń tj. korzystania nieodpłatnie z udzielonych przez udziałowców pożyczek i korzystania nieodpłatnie z nieruchomości”. Czy ten zarzut można jakoś odeprzeć? Czy faktycznie US mógł tak stwierdzić?
• Pojęcie ksiąg podatkowych
Art. 3 pkt 4 Ordynacji podatkowej (OP) definiuje pojęcie ksiąg podatkowych i są to:
- księgi rachunkowe,
- podatkowa księga przychodów i rozchodów ,
- ewidencje oraz rejestry, do których prowadzenia, do celów podatkowych, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązani są podatnicy, płatnicy lub inkasenci.
Tymi odrębnymi przepisami są wszelkie akty prawne, w których zostały określone zasady co do prowadzenia urządzeń księgowych.
Spółka z o.o. zobowiązana jest do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z Ustawą o Rachunkowości (UoR), z której wynika, że księgi rachunkowe powinny być prowadzone rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i bieżąco (art. 24 ust.1 UoR). Księgi rachunkowe uznaje się za rzetelne, jeżeli dokonane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty (art. 24 ust. 2 UoR).
Zgodnie z art. 77 Ustawy o rachunkowości, zarzut nierzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych może skutkować karą grzywny lub pozbawienia wolności do lat dwóch, albo obu tym karom łącznie.
• Kiedy księga jest nierzetelna?
Art. 193 § 1 Ordynacji podatkowej mówi, że księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób niewadliwy stanowią dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów. § 2 Księgi podatkowe uważa się za rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty.
Z wykładni a contrario art. 193 § 2 OP wynika, że księgi są nierzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy nie odzwierciedlają stanu rzeczywistego. Z kolei stan rzeczywisty to stan faktyczny, a nie prawny. Nierzetelność nie ma związku z błędami w stosowaniu prawa. Domniemanie zgodności z prawdą księgi podatkowej stanowi jedną z istotniejszych gwarancji procesowych podatnika będącego stroną postępowania.
Podatnicy, którym fiskus zarzuca nierzetelne prowadzenie ksiąg, powinni dokładnie analizować to, na jakiej podstawie tak sądzi, zwłaszcza, że za nierzetelne prowadzenie ksiąg grożą dotkliwe sankcje karne. Zgodnie z art. 61 § 1 Kodeksu karnego skarbowego, kto nierzetelnie prowadzi księgę, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych. Jest to czyn zabroniony zakwalifikowany jak przestępstwo skarbowe.
• Protokół badania ksiąg
Art. 193 § 4 Ordynacji podatkowej mówi, że organ podatkowy nie uznaje za dowód w rozumieniu przepisu § 1 ksiąg podatkowych, które są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy. Jeżeli organ podatkowy stwierdzi, że księgi podatkowe są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy, to w protokóle badania ksiąg określa, za jaki okres i w jakiej części nie uznaje ksiąg za dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów. Odpis protokółu badania ksiąg organ podatkowy doręcza stronie. Protokół badania ksiąg może być załącznikiem do protokołu kontroli prowadzonej przez organ podatkowy (protokół kontroli nie może jednak zastępować protokołu badania ksiąg).
Do zgłoszonych przez stronę zastrzeżeń lub dowodów organ podatkowy powinien odnieść się w toku prowadzonego postępowania podatkowego. W razie ich nieuwzględnienia mogą one stanowić podstawę zarzutów w postępowaniu odwoławczym. Zastrzeżenia mogą dotyczyć całości lub części ustaleń zawartych w protokole. Odrzucenie ksiąg podatkowych jako dowodu (księgi nierzetelne) może spowodować ustalenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania. Zgodnie z a...
