ODPOWIEDŹ
Nie, nie zostanie naliczone dodatkowe zobowiązanie ale może Pan ponieść odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.
UZASADNIENIE
Na podstawie zapisu art.111 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. W przypadku stwierdzenia, że podatnik narusza powyższy obowiązek, naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej ustala za okres do momentu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się. Dodatkowe zobowiązanie jest naliczane do czasu zainstalowania kasy, jednakże zastosowanie takiej sankcji istnieje tylko w przypadku gdy jest możliwość obniżenia kwot podatku należnego o podatek naliczony, jeśli nie, tak jak przypadku Pana, jako podatnika zwolnionego podmiotowo od VAT, sankcja podatkowa staje się bezprzedmiotowa.
Pomimo braku sankcji podatkowej, obowiązku stosowania kas nie można lekceważyć z uwagi na sankcje karne skarbowe. W grę wchodzą kary za wykroczenia lub przestępstwa związane z prowadzeniem ksiąg podatkowych, ponieważ zapisy kasy fiskalnej są traktowane przez Kodeks karny skarbowy na równi z księgami (art.53 §21 pkt 5 ustawy z dnia 10 września 1999 roku Kodeks karny skarbowy). W związku z tym nieprawidłowości w ewidencjonowaniu sprzedaży są karane tak samo jak nieprawidłowości w prowadzeniu księgi.
Możliwe do zastosowania sankcje wynikające z kodeksu karnego skarbowego to:
art.60 §1 i §5 Kodeksu karnego skarbowego - kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi księgi, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych, a w wypadku mniejszej wagi - karze grzywny za wykroczenie skarbowe;
art.62 §1, 4 i 5 Kks - kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku za wykonanie świadczenia, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych. Podobnej karze podlega ten, kto wbrew przepisom ustawy dokona sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej albo nie wyda dokumentu z kasy rejestrującej, stwierdzającego dokonanie sprzedaży. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Kwalifikacja popełnionego czynu zabronionego jako przestępstwo lub wykroczenie skarbowe zależy od wielkości należności publicznoprawnej narażonej na uszczuplenie lub uszczuplonej. Za przestępstwa skarbowe są przewidziane wyższe i surowsze kary niż za wykroczenia skarbowe.
Przedsiębiorcy, co do zasady, powinni zarejestrować przy użyciu kasy fiskalnej każdą sprzedaż. Przedsiębiorca, który dokona sprzedaży towaru lub usługi z pominięciem kasy albo nie wyda paragonu, popełnia czyn zabroniony. W przypadku wykrycia sprzedaży towarów lub usług poza ewidencją lub braku kasy fiskalnej na sprzedawców najczęściej nakładane są mandaty. Wysokość grzywny może być wymierzona w granicach od 160 zł do kwoty 3200 zł. Mandatu właściciele mogą spodziewać się również za brak nadzoru nad pracownikami - w wielu przypadkach jest to kara finansowa za wielokrotne i uporczywe uchylanie się od obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej.
Istnieje jednak szczególny rodzaj zawiadomienia, które można złożyć do urzędu skarbowego o popełnieniu czynu zabronionego (wykroczenia lub przestępstwa skarbowego). Jego złożenie zwalnia osobę winną od odpowiedzialności karnej skarbowej. Składa się go na podstawie art.16 §1 K.k.s., który stanowi, że nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu. Żeby czynny żal był skuteczny należy spełnić kilka warunków:
zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego składa się w formie pisemnej do naczelnika urzędu skarbowego lub ustnie do protokołu w urzędzie skarbowym (zatem ostatecznie i tak jest to forma pisemna),
w zawiadomieniu należy opisać istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu,
czynny żal należy koniecznie złożyć zanim urząd skarbowy poweźmie wiadomość o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia.
W przeciwnym przypadku wniosek jest bezskuteczny (art.16 §5 K.k.s).
Niewątpliwie zatem w interesie osób składających, czynny żal powinien być złożony jak najszybciej, zanim czyn zabroniony zostanie wykryty przez urząd skarbowy. Jednocześnie należy pamiętać, że samo złożenie pisma z wyrażonym czynnym żalem nie zakończy sprawy. Koniecznie trzeba jeszcze razem z czynnym żalem, dopełnić obowiązków o których zapomnieliśmy, ponieważ szybkość naszego działania może mieć w takiej sytuacji wpływ na skuteczność tego czynnego żalu, jednocześnie należy posiadać dowody na to, iż brak kasy fiskalnej nie spowodował uszczuplenia należności podatkowych.
Resumując powyższe, jeżeli naczelnik urzędu skarbowego wykrył czyn zabroniony i wszczął postępowanie w tej sprawie przed złożeniem przez Pana w formie pisemnej czynnego żalu, to tym samym czynny żal stał się bezskuteczny i w takim przypadku może Pan ponieść odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub nawet za przestępstwo skarbowe (powyższe zostanie określone w toku postępowania). Jednocześnie takie działanie urzędu może być spowodowane także tym, iż nadal nie zainstalował Pan kasy rejestrującej i nie stosuje jej Pan do prowadzenia ewidencji obrotu uzyskiwanego z tytułu dokonywanych dostaw lub świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych (w pytaniu nie zostało potwierdzone, że już rozpoczął Pan ewidencję za jej pomocą).
Wioletta Gramis
