Wpływ zmian wprowadzonych „Polskim Ładem” na wykup auta z leasingu w VAT i podatku dochodowym

PODATEK DOCHODOWY

Polski Ład z dniem 1 stycznia 2022 roku wprowadza między innymi zmiany do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca poszerzył katalog składników wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej, uznając że przy ich sprzedaży po wycofaniu z działalności gospodarczej, przychód z tego tytułu należy zakwalifikować do przychodów z działalności. Sytuacja ta dotyczy rzeczy ruchomych wykorzystywanych na podstawie tzw. leasingu operacyjnego. 
Zaliczenie do przychodów z działalności będzie miało miejsce, jeśli między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności, i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło 6 lat.
Wskazana zmiana została wprowadzona do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych poprzez dodanie art. 10 ust. 2 pkt 4 i 14 ust. 2 pkt 19 updof. I tak, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 updof źródłami przychodów między innymi są: odpłatne zbycie innych rzeczy. Przy czym zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 4 
w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 roku przepisu tego nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 19, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności gospodarczej, i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło 6 lat. 
Zgodnie natomiast z nowo dodanym art. 14 ust. 2 pkt 19 updof przychodami z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, na podstawie umowy, o której mowa w art. 23b ust. 1 (umowa leasingu), przy czym przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.
Zatem, po 31 grudnia 2021 roku przychód ze sprzedaży rzeczy ruchomej - samochodu, wykupionej do majątku osobistego, będzie przychodem z działalności gospodarczej, jeżeli między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym rzecz ta zostanie wycofana z firmy, a dniem jej zbycia nie upłynie sześć lat, o czym mówi art. 10 ust. 2 pkt 4 wprowadzony Polskim Ładem.
Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 10 ust. 2 pkt 3 updof sprzedaż majątku po upływie 6 miesięcy od nabycia nie powodowała powstania przychodu. 

PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG

Podkreślić należy, że „Polski Ład” nie wprowadził zmian w przypadku sprzedaży auta poleasingowego przed upływem sześciu lat. Jeżeli samochód zostanie wykupiony przez podatnika do majątku prywatnego, to przy zbyciu tego auta sprzedający nie będzie już działał jako przedsiębiorca. VAT przy sprzedaży będzie rozliczany tak jak do 31 grudnia 2021 roku tj. tylko wówczas, gdy podatnik wykupi samochód do majątku firmowego. 
Co do zasady, dostawa towarów podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynność ta jest wykonywana odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki.
Na mocy art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, współudziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jak wynika z powyższego, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi opodatkowywać tej czynności), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).
Podkreślić jednak należy, że dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy jest dokonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.
I tak, w myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności pol...