Sprzedaż paragonowa – błąd w stawkach podatkowych

ODPOWIEDŹ
Zgodnie z najnowszym orzecznictwem Czytelnik ma możliwość dokonania korekty w sytuacji zawyżonej stawki VAT, w przypadku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej, przy czym należy pamiętać, że powstały wskutek tego przychód opodatkowany będzie podatkiem dochodowym. Niestety, są również odmienne stanowiska fiskusa w wydawanych interpretacjach indywidualnych oraz sądów.

UZASADNIENIE
Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług podatnicy, którzy prowadzą ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani do wystawienia i wydania nabywcy paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży w formie papierowej lub elektronicznie. Wydanie dokumentu i jego sposób przesłania powinien być uzgodniony z nabywcą. Sprzedaż towarów na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych wymaga zaewidencjonowania na kasie fiskalnej a nabywca powinien powinien otrzymać paragon. Kasa fiskalna ma odpowiednie kody, pod którymi są zaprogramowane stawki podatkowe określonych towarów lub usług. W praktyce zdarzają się błędy, które rodzą określone konsekwencje podatkowe. Jeżeli podatnik popełnił błąd, oczywistą omyłkę to jest obowiązany do jego skorygowania. W tym celu prowadzi odrębną ewidencję korekt. 

Zasady, w jaki sposób dokonać korekty zostały określone w § 3 ust. 3–5 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących. Według powyższego rozporządzenia, jeżeli transakcja została błędnie zaewidencjonowana na kasie fiskalnej, podatnik powinien opisać przyczynę, dołączyć paragon dokumentujący daną sprzedaż oraz ująć „in minus” w tej ewidencji błędną sprzedaż (wartość sprzedaży brutto i wartość podatku należnego). Należy także na kasie zaewidencjonować transakcję ponownie w prawidłowej już wysokości. Organy podatkowe stoją na stanowisku, że w sytuacji, gdy podatnik wykaże sprzedaż zawyżoną i udokumentowaną paragonem, to nie ma możliwości jej korekty. Argumentują to tym, że jeżeli podatnik nie ponosi ekonomicznego ciężaru podatku tylko zostaje to przerzucone na ostatecznego konsumenta, to nie ma prawa do korekty. W sytuacji, gdy podatnik nie będzie zwracał fizycznie nabywcy nienależnie pobranego podatku należnego od tej sprzedaży, to nie przysługuje jemu z tego tytułu korekta. Takie stanowisko jest zawarte np. w wyroku z dnia 17 czerwca 2019 r., sygn. akt I FSK 912/17, czy w wyroku I FSK 1725/17 z 1.07.2020 r. z których wynika, że „w przypadku zawyżenia stawki VAT podatnikowi nie przysługuje prawo do korekty VAT od sprzedaży zaewidencjonowanej wyłącznie w kasie fiskalnej, jeżeli nie zamierza on zwracać nabywcy nienależnie pobranego podatku”. W ocenie Sądu podatnik nie był podmiotem, który bezpośrednio poniósł ciężar ekonomiczny podatku VAT, nie spowodowało to uszczerbku majątkowego podatnika, ale ten koszt poniósł jego nabywca (konsument) towaru. Dlatego sprzedawca, który zawyżył swoją sprzedaż i zastosował stawkę podatkową w wysokości 23% a nie 8%, nie może tego skorygować.

W najnowszych wyrokach NSA sygn. akt I FSK 1295/18 oraz 1068/18 z 17.03.2022 roku z Sąd stwierdził, że „… nie można zaakceptować sytuacji, w której w przypadku sprzedaży paragonowej organ ma możliwość – poprzez wydanie decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego – skorygowania stawki w przypadku, gdyby podatnik zastosował stawkę niższą od prawidłowej, natomiast podatnik co do zasady byłby pozbawiony takiej możliwości...