Stawki VAT dla kontraktów drogowych

Odpowiedź

Przy kontraktach, których przedmiotem są świadczenia kompleksowe utrzymania dróg, obowiązuje stawka 23% VAT, natomiast jeśli przedmiotem kontraktu jest szereg odrębnych świadczeń związanych z utrzymaniem dróg, wówczas obowiązuje opodatkowanie właściwe dla danego świadczenia, to jest stawka 23% VAT lub stawka preferencyjna 8% VAT. Klasyfikacja danego kontraktu na potrzeby VAT zależy m.in. od sposobu jego wykonywania oraz wynagrodzenia za wykonane czynności. Tak wynika z objaśnień podatkowych Ministerstwa Finansów z 26 stycznia 2021 r. dotyczących opodatkowania podatkiem od towarów i usług kontraktów drogowych typu utrzymaj standard (tzw. utrzymaniowe) oraz wywołaniowego.  

Uzasadnienie

Celem kontraktów drogowych dotyczących utrzymania dróg jest zapewnienie właściwego stanu technicznego drogi oraz sprawności wszystkich jej elementów. Prace utrzymaniowe polegają na wykonywaniu robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego i wygody użytkowników dróg.
Usługi utrzymania dróg mogą być świadczone w różnych modelach – różny może być zakres świadczeń, sposób ich realizacji, odpowiedzialność wykonawcy, sposób ustalania wynagrodzenia itd., co w oczywisty sposób może przekładać się na ocenę charakteru tych usług, i w konsekwencji, na sposób ich opodatkowania podatkiem VAT 
Resort finansów w objaśnieniach wskazuje przesłanki, służące ocenie rodzaju usług świadczonych w ramach danego kontraktu - tego, czy jest to świadczenie kompleksowe (np. składające się z wielu równorzędnych świadczeń, czy też zbiór odrębnych usług). Jak wynika z objaśnień, „pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej”. Wskazać należy, że za świadczenie kompleksowe uznaje się również takie świadczenia, gdzie nie można wydzielić usługi głównej i usług pomocniczych z uwagi na to, że wszystkie mają charakter równorzędny, łączy je zaś jedynie wspólny cel. 
Oceniając charakter danego kontraktu dla celów podatkowych, nie należy się kierować wyłącznie jego nazwą. Z objaśnień wynika, że dla oceny, czy w danej, konkretnej sprawie  mamy do czynienia ze świadczeniem o jednolitym charakterze (świadczenie kompleksowe)  czy też z usługami odrębnymi, istotny jest cel zawieranej umowy, a także warunki i sposób  wykonania tej umowy. Istotny jest charakter wykonywanych  czynności i sposób ich wykonania, co wynika z zapisów danego kontraktu.
I tak, w przypadku kontraktów kompleksowego utrzymania dróg to świadczący usługę sytuuje problem, wybiera sposób działania oraz decyduje o wykonaniu konkretnych czynności.  W przypadku zaś pozostałych kontraktów drogowych (wywołaniowych) świadczący usługę wykonu...