VAT od transakcji gotówkowej powyżej 15.000 zł

Sprawdź również portal dla księgowych: Doradca Księgowego i dowiedz się więcej!

Odpowiedź
Tak, zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT przekroczenie limitu 15.000 zł transakcji gotówkowej nie powoduje braku możliwości odliczenia VAT naliczonego, ani – co do zasady – innych negatywnych skutków w VAT. Negatywne konsekwencje z tego tytułu grożą natomiast przedsiębiorcom w podatkach dochodowych w postaci wyłączenia takiej transakcji z kosztów podatkowych. 

Uzasadnienie 
Wskazać należy, że limit 15.000 zł (brutto) odnoszący się do transakcji gotówkowych obowiązuje w 2022 r. w przypadku transakcji dokonywanych między przedsiębiorcami. Jeśli wartość transakcji między przedsiębiorcami – bez względu na liczbę płatności dokonanych w ramach tej transakcji – przekracza kwotę 15.000 zł (brutto), to płatność musi być zrealizowana z wykorzystaniem rachunku płatniczego (przelew na konto, płatność kartą, BLIKiem). Przy czym limit płatności gotówką ma zastosowanie tylko do tych zobowiązań, które powinny zostać uregulowane w formie zapłaty pieniężnej i nie dotyczy innych form regulowania wzajemnych zobowiązań (np. kompensata czy wymiana barterowa). Limit gotówkowy 15.000 zł nie ma zastosowania w sytuacji, gdy transakcja jest przeprowadzana między przedsiębiorcą a osobą fizyczną. 
Podatnik ma obowiązek przestrzegać limitu 15.000 zł dla transakcji gotówkowych, określonego w art. 19 u.p.p. (art. 22p ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f. i art. 15d ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.). Podatnik, który nie dopełni obowiązku płatności bezgotówkowej, w razie przekroczenia limitu 15.000 zł poniesie negatywne konsekwencje w podatkach dochodowych. I tak podatnicy nie mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji przekraczającej 15.000 zł została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. 
W przypadku jednak zaliczenia takiego kosztu do kosztów podatkowych, podatnik ma obowiązek:

1. zmniejszyć koszty uzyskania przychodów albo
2. w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów podatkowych – zwiększyć przychody (w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego).

Co istotne – limit płatności gotówkowej dla przedsiębiorców zostanie obniżony od 1 stycznia 2023 r. z 15.000 zł do 8000 zł. Również z tą datą zostanie wprowadzony limit transakcji gotówkowych dla konsumentów – od 1 stycznia 2023 r. konsument będzie musiał dokonywać płatności za pośrednictwem rachunku ba...