ODPOWIEDŹ
Sprawdzenie statusu podatnika VAT dostepne jest na stronie Ministerstwa Finansów w zakładce „Portal podatkowy - usługi”.
Dla ustalenia z jaką czynnością mamy do czynienia istotne jest czy towar został wysłany z Niemiec czy z Polski. Jeżeli bowiem towar został wysłany z Niemiec to mamy do czynienia z wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów. W przeciwnym razie mamy do czynienia z dostawą krajową.
UZASADNIENIE
Zgodnie z ustawą o podatku VAT opodatkowaniu tym podatkiem podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Transakcja stanowi WNT, pod warunkiem, że nabywcą towarów jest:
podatnik - podmiot prowadzący samodzielnie działalność gospodarczą lub podatnik podatku od wartości dodanej, o ile nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika,
osoba prawna niebędąca podatnikiem o którym mowa powyżej.
Jednocześnie, aby transakcja stanowiła WNT konieczne jest, by dokonujący dostawy towarów był podatnikiem VAT lub podatnikiem podatku od wartości dodanej (w przypadku sprzedaży która realizowana jest z przemieszczeniem między krajami).
Ograniczenia WNT do transakcji pomiędzy wymienionym i podmiotami nie dotyczą sytuacji, gdy przedmiotem nabycia są nowe środki transportu. WNT zachodzi również w tym przypadku, gdy zarówno sprzedawcą, jak i nabywcą nie są podatnicy VAT.
Ponadto jako WNT rozumie się również przemieszczenie towarów, przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na terytorium Polski, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika.
Podstawą opodatkowania WNT jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W skład podstawy opodatkowania wchodzą:
podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze,
koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Podstawa opodatkowania nie obejmuje natomiast kwot:
stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usług odbiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Dodatkowo, podstawę opodatkowania obniżają:
kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
wartość zwróconych towarów i opakowań (odmienne zasady dotyczą opakowań zwrotnych);
zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.
Podstawa opodatkowania nie obejmuje również samego podatku VAT. Jeżeli natomiast po dokonaniu WNT nabywca otrzymuje zwrot podatku akcyzowego zapłaconego na terytorium państwa członkowskiego, z którego wysłano lub transportowano towary, podstawę opodatkowania obniża się o kwotę zwróconego podatku akcyzowego, przy czym ma on obowiązek udowodnić na podstawie posiadanych dokumentów, że otrzymał zwrot podatku akcyzowego.
Co do zasady obowiązek podatkowy w przypadku WNT powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Należy zauważyć, iż szczególne zasady opodatkowania dotyczą transakcji kwalifikowanych jako WNT z wykorzystaniem magazynu konsygnacyjnego. W takim przypadku dochodzi, co do zasady, do przesunięcia obowiązku podatkowego na moment wyprowadzenia towaru z tego magazynu lub na moment zużycia towaru w magazynie
W art. 10 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 2, ustawy o VAT ustawodawca wskazał kiedy wewnątrzwspółnotowe nabycie towarów nie występuje. W wielu przypadkach, mimo spełnienia definicji WNT, transakcja nie jest jednak uznawana za WNT.
Przykładowo, WNT nie występuje w przypadku, gdy:
transakcja dotyczy towarów, do których miałyby odpowiednio zastosowanie przepisy art. 45 ust. 1 pkt 9, art. 80, art. 83 ust. 1 pkt 1, 3, 6, 10 i 18 ustawy o podatku od towarów i usług (między innymi dostawa statków i samolotów), z uwzględnieniem warunków określonych w tych przepisach;
dotyczy towarów nabywanych przez:
a) rolników ryczałtowych dla prowadzonej przez nich działalności rolniczej,
b) podatników, którzy wykonują jedynie czynności inne niż opodatkowane podatkiem i którym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług,
c) podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług,
d) osoby prawne, które nie są podatnikami. jeżeli całkowita wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego kwoty 50.000 zł;
Zasady ogólne dotyczące WNT nie mają również zastosowania do szczególnych procedur w zakresie towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków.
Nie uznaje się za WNT również przemieszczenia towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz – należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na terytorium Polski, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika – w przypadku, gdy:
towary są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, dla których miejscem dostawy jest terytorium kraju, jeżeli towary te są przemieszczane przez tego podatnika dokonującego ich dostawy lub na jego rzecz;
przemieszczenie towarów następuje w ramach sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
towary są przemieszczane na pokładach statków, samolotów lub pociągów w trakcie części transportu pasażerów, z przeznaczeniem dokonania ich dostawy przez tego podatnika lub na jego rzecz na pokładach tych pojazdów;
towary mają być przedmiotem czynności odpowiadającej eksportowi towarów dokonanej przez tego podatnika na terytorium państwa członkowskiego, z którego są przemieszczane na terytorium kraju;
towary mają być przedmiotem czynności odpowiadającej wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów do magazynu konsygnacyjnego, dokonanej przez tego podatnika na terytorium państwa członkowskiego, z którego są przemieszczane na terytorium kraju;
towary mają być przedmiotem wykonanych na terytorium kraju na rzecz tego podatnika usług polegających na ich wycenie lub wykonaniu na nich prac, pod warunkiem że towary po wykonaniu tych usług zostaną z powrotem przemieszczone na terytorium państwa członkowskiego, z którego zostały pierwotnie wywiezione;
towary mają być czasowo używane na terytorium kraju w celu świadczenia usług przez tego podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu;
towary mają być czasowo używane przez tego podatnika na terytorium kraju, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące, pod warunkiem że import takich towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju z uwagi na ich przywóz czasowy byłby zwolniony od cła,
przemieszczeniu podlega gaz w systemie gazowym, energia elektryczna w systemie elektroenergetycznym, energia cieplna lub chłodnicza przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej.
Zatem, jeżeli nie występują zdarzenia, które wykluczył ustawodawca, to faktura powinna być wystawiona jako WNT przy założeniu, że towar został wysłany z terytorium Niemiec.
Należy bowiem zauważyć, że dostawca z siedzibą w Niemczech (bez wskazania adresu działalności w Polsce), podał dwa numery: NIP-DE i NIP-PL. Towary opodatkował podatkiem VAT, a fakturę wystawił w PLN, płatność również jest w PLN. Dlatego też istotne jest ustalenie w pierwszej kolejności czy wysyłka towarów nastąpiła z Niemiec czy z Polski. Jeżeli z Niemiec to mamy do czynienia z WNT, w przeciwnym wypadku jest to transakcja krajowa opodatkowana VAT.
Żeby doszło wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów Spółka będąca czynnym podatnikiem VAT, która chce nabywać towary od podatników unijnych, przed dniem dokonania pierwszego takiego nabycia musi zarejestrować się w urzędzie skarbowym (VAT-R) na potrzeby rozliczania transakcji unijnych.
W przypadku gdy u nabywcy wystąpi WNT, to u sprzedawcy wystąpi wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru (WDT). Takie dostawy objęte są preferencyjną stawką VAT (W Polsce stawka 0%). Zatem przypadku gdy kontrahent dokonał wewnątrzwspólnotowej dostawy do Państwa spółki na fakturze dokumentującej transakcję nie powinno być kwoty podatku. Nie ma znaczenia sposób dokonania zakupu – poprzez Internet czy w inny sposób. Należy jednak pamiętać że w Polsce stawka podatku 0% dla WDT może być stosowana w przypadku gdy sprzedawca powinien być zarejestrowany na potrzeby rozliczania transakcji unijnych i powinien posiadać dokumenty potwierdzające dostarczenie towaru do innego kraju UE.
Ponieważ kontrahent niemiecki (faktura wystawiona przez niemieckiego sprzedawcę) wystawił fakturę z kwotą podatku, to albo nie spełnił warunków do zastosowania preferencyjnej stawki podatku obowiązujących w jego kraju (np. nie posiada dokumentów potwierdzających dostarczenie towaru do nabywcy), albo nie wystąpiło WNT
- towar został wysłany z Polski. W przypadku potwierdzenia, że kontrahent jest zarejestrowanym w Polsce podatnikiem VAT i wysyłka nastąpiła z Polski wówczas mamy do czynienia z transakcją krajową prawidłowo opodatkowaną polskim VAT i wówczas wykazany w tej fakturze podatek naliczony możecie Państwo odliczyć w rozliczeniu za miesiąc w którym otrzymaliście fakturę, tj. w miesiącu marcu 2017 roku.
Jeżeli jednak jest to dostawa z Niemiec to wskazane byłoby wystąpić do kontrahenta o wystawienie faktury korygującej z jednoczesnym przekazaniem dokumentów potwierdzających odbiór towarów przez Spółkę w Polsce. Jeżeli kontrahent nie dokona korekty, to podstawą opodatkowania WNT będzie wartość brutto wynikająca z faktury. Podatek należny z tytułu WNT należy wykazać w rozliczeniu za miesiąc w którym powstał obowiązek podatkowy, tj. w miesiącu wystawienia faktury (w listopadzie) nie później jednak niż 15-tego dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym dokonano dostawy tego towaru. Zatem, jeżeli Czytelnik nie otrzymał faktury, to 15. dnia miesiąca następującego po tym, w którym dokonano dostawy towaru, miał obowiązek opodatkować transakcję i wykazać ją w deklaracji VAT za ten okres. W odniesieniu do podatku naliczonego z tego tytułu jeżeli obowiązek podatkowy powstał w 2016 roku z tytułu WNT wówczas zastosowanie mają przepisy art. 86 obowiązujące do końca 2016 roku
I tak, zgodnie z art.86 ust. 10b pkt 2 ustawy prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT w przypadku WNT powstawało w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu WNT, pod warunkiem że podatnik:
otrzymał fakturę dokumentującą dostawę towarów, stanowiącą u niego WNT, w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy, oraz
uwzględnił kwotę podatku należnego z tytułu WNT w deklaracji podatkowej, w której był on obowiązany rozliczyć ten podatek. W przypadku nieotrzymania w terminie trzech miesięcy faktury dokumentującej dostawę towarów stanowiącej u podatnika WNT był on obowiązany do odpowiedniego pomniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym upłynął ten termin. Otrzymanie przez podatnika faktury dokumentującej dostawę towarów stanowiącą u niego WNT w terminie późniejszym niż trzymiesięczny upoważniał go do odpowiedniego powiększenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym otrzymał tę fakturę.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(17) WNT należy wykazać po stronie podatku należnego, w pozycji 23 podstawa opodatkowania i w pozycji 24 podatek należny, natomiast po stronie podatku naliczonegow pozycji 45 wartość netto i w pozycji 46 podatek naliczony. Dostawę krajową opodatkowaną stawką VAT 23% należy wykazać w pozycji 19 podstawa opodatkowania i w pozycji 20 podatek należny.
Paulina Pawluk
Podstawa prawna: art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 9, art.10, art. 12, art.20 ust. 5, art. 22 ust.1 pkt 2, art. 30a, at. 86 ust.10b pkt 2, art. 97 ust. 1 ustawy o VAT.
