Autor: Redakcja

Tematem wzbudzającym liczne kontrowersje wśród przedsiębiorców jest „należyta staranność i dobra wiara jako przesłanki prawa do odliczenia VAT”. Prawo do odliczenia VAT, zdaniem organów podatkowych, jest bowiem ściśle związane z dobrą wiarą. W dobrej wierze jest przedsiębiorca, który jest przekonany, że przysługuje mu dane prawo, przy czym zachowuje on należytą staranność kupiecką. Niestety dobra wiara i należyta staranność nie zostały zdefiniowane w przepisach. Zasady postępowania przedsiębiorców, umożliwiające im zachowanie należytej staranności można wywieść z orzeczeń polskich sądów administracyjnych i wyroków TSUE. Analizę w tym temacie przedstawimy Państwu w niniejszym artykule.

Podatnik prowadzi działalność budowlaną. Kupuje działki i na nich buduje domy o powierzchni ok. 150 m2. Działki budowlane kupuje na podstawie aktów notarialnych. W akcje notarialnym jako kupujący widnieje on oraz jego małżonka (mają wspólność majątkową), w akcie jest również zapis, że zakup ten służy prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. Podatnik po wybudowaniu domu na działce sprzedaje całość VAT 8%. Wystawia fakturę VAT jak tez sporządzany jest stosowny akt notarialny. Czy jeśli podatnik daruje komuś działkę bądź jej część, a przy zakupie nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego czy taka darowizna rodzi jakieś obowiązki w podatku VAT czy nie

Jesteśmy zarejestrowani do transakcji wewnątrzwspólnotowych oraz do VAT. Nabyliśmy od kontrahenta duńskiego lampy ledowe. Transport odbył się z Danii do Polski. Kontrahent duński wystawił fakturę za dostawę ze swoimi danymi, ale też na tej fakturze widnieje numer NIP z przedrostkiem PL. Czy możemy taką transakcję rozliczyć jako krajową?

Nasza firma wykonała na zlecenie innego polskiego kontrahenta usługę transportu towarów z terytorium Polski na terytorium Bułgarii. W czasie transportu tych towarów doszło do uszkodzenia przyczepy i trzeba było skorzystać z innej firmy bułgarskiej, która udostępniła magazyn na te towary w celu ich przechowania. W jaki sposób mamy rozliczyć tą transakcję i z jaką stawką VAT?

Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji prowadzi działalność statutową w zakresie kultury, sportu, edukacji przyrodniczo-ekologicznej oraz działalność gospodarczą - stosuje prewspółczynnik przy odliczaniu podatku VAT od zakupów. W 2018 roku ma otrzymać dotację z WFOŚiGW na pobyt połączony z warsztatami edukacyjnymi dzieci w Zielonej Szkole. Z tytułu pobytu grup szkolnych nie będzie sprzedaży ponieważ wszystkie koszty z tym związane będą pokryte dotacją. W związku z tym mamy pytanie:

1. Czy mamy obowiązek zastosowania prewspólczynnika przy nabyciu towarów i usług dotyczących pobytu dzieci?

2. Czy w tym przypadku dotację należy opodatkować?

Gmina prowadzi inwestycję „Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy poprzez modernizację sieci kanalizacji sanitarnej oraz systemów zaopatrzenia w wodę, w tym wyposażenie  w systemy zmniejszające straty w dostawach i zmniejszające ryzyko wystąpienia awarii”. Powyższa inwestycja obejmuje:

1. Modernizację ujęcia wody–wymiana urządzeń technologicznych, układów sterowania i zasilania, sonda hydrostatyczna, monitoring;

2. Modernizację przepompowni wody - montaż nowoczesnych urządzeń kompaktowych, monitoring;

3. Remont rozdzielczej sieci wodociągowej;

4. Montaż trzech stacji dozujących na sieci kanalizacyjnej.

5. Przebudowa pompowni ścieków sanitarnych.

6. Montaż trzech zaworów redukcyjnych na sieci wodociągowej;

7. Wymianę wodomierzy.

Infrastruktura utworzona w wyniku realizacji projektu jako mienie komunalne pozostanie własnością Gminy. W ramach projektu nie będą budowane przyłącza kanalizacyjne. Grupę osób objętych projektem stanowią osoby fizyczne (gospodarstwa), przedsiębiorstwa oraz Jednostki OSP, które nie będą ponosiły kosztów realizacji projektu. Przy składaniu wniosku o dofinansowanie, VAT został zaliczony do kosztów niekwalifikowalnych projektu. Jednocześnie nadmieniam, że inwestycja ta nie została jeszcze rozpoczęta, jest na etapie przetargu o wykonawstwo. Natomiast w roku 2016 zostały poniesione wydatki związane z projektem np. na opracowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej, gdzie uwzględniany był VAT naliczony przeliczany proporcjonalnie. Inwestycja ta związana jest z działalnością mieszaną, częściowo dotyczy zadań własnych Gminy wynikających z ustawy o samorządzie Gminnym, ale także dotyczy sprzedaży opodatkowanej, gdyż Gmina co kwartał nalicza podatek należny za sprzedaż wody i ścieków wg stawki 8%. W listopadzie 2017 roku wpłynęła refundacja z Ministerstwa Finansów dotycząca zwrotu poniesionych kosztów projektu, w związku tym pytanie brzmi: Czy należy odprowadzić od tej refundacji podatek VAT i na jakich zasadach?

Gmina jest czynnym podatnikiem VAT. Jako jednostka samorządu terytorialnego Gmina (Beneficjent) zawarła z Województwem Mazowieckim umowę o dofinansowanie projektu „Odnawialne Źródła Energii w Gminie” współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Osi Priorytetowej IV „Przejście na gospodarkę niskoemisyjną” - działania 4.1. „Odnawialne Źródła energii (OZE)” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020. Głównym celem projektu jest polepszenie jakości powietrza na terenie Gminy, uzyskane dzięki wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. W ramach projektu będą realizowane zadania:

1. Prace przygotowawcze i realizacyjne w tym:

   • przygotowanie Studium Wykonalności,

   • przygotowanie Programu Funkcjonalno-Użytkowego,

   • przygotowanie dokumentacji przetargowej,

   • usługa Inspektora nadzoru,

2. Wykonanie (zakup i montaż) instalacji fotowoltaicznych na budynkach użyteczności publicznej (cztery Publiczne Szkoły Podstawowe),

3. Wykonanie (zakup i montaż) kolektorów słonecznych i kotłów na biomasę u mieszkańców Gminy,

4. Działania informacyjno-promocyjne.

Dofinansowanie zostanie przekazane Gminie w kwocie stanowiącej nie więcej niż 80% kwoty całkowitych wydatków kwalifikowalnych netto projektu. Podatek VAT związany z realizacją projektu jest wydatkiem niekwalifikowanym. 20% to wkład własny Gminy, w tym wpłaty mieszkańców biorących udział w danym zadaniu. Z mieszkańcami zostaną zawarte umowy cywilnoprawne, określające warunki użyczenia nieruchomości dla potrzeb realizacji zadania, oraz organizacyjno-finansowe wzajemne zobowiązania stron dotyczące montażu przedmiotowych urządzeń. Wykonawca dostarczy towar, wykona usługę i wystawi faktury na Gminę dokumentujące montaż kotłów, kolektorów słonecznych, instalacji fotowoltaicznych. Mieszkaniec nie dokonuje wyboru instalacji i nie wybiera wykonawcy.

W związku z przygotowaniami do realizacji projektu zwracam się z pytaniem czy otrzymane dofinansowanie do realizacji w/w projektu na podstawie art. 29a ust.1 ustawy o VAT, powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT? Jeżeli tak, to czy wobec wszystkich zadań projektu, czy ewentualnie wobec zadania 3 (zakup i montaż kolektorów słonecznych i kotłów na biomasę u mieszkańców) - tylko w ramach tego zadania będą podpisane umowy cywilnoprawne z mieszkańcami, którzy dokonają wpłat.

Gmina stoi na stanowisku, że dofinansowanie w całości nie powinno podlegać opodatkowaniu, gdyż nie stanowi dopłaty do ceny, po jakiej mieszkańcy nabędą usługę. Dofinansowanie nie ogranicza się do modernizacji indywidualnych źródeł ciepła a stanowi wartość wsparcia do zrealizowania całego projektu, tym samym nie ma bezpośredniego wpływu na jednostkową cenę usługi. Głównym celem projektu jest polepszenie jakości powietrza na terenie Gminy, uzyskane dzięki wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. Dofinansowanie zostanie udzielone po to, aby Gmina wykonała instalacje na danym terenie i była właścicielem instalacji przez minimum 5 lat.

Odnosząc się do przepisów dotyczących wyliczenia prewspółczynnika dla Urzędu, proszę o wyjaśnienie co w przypadku Gminy - odnośnie środków trwałych - oznacza zwrot „używanych na potrzeby prowadzonej przez te jednostki działalności”?